Leren zichtbaar maken


 

Op Toermalijn willen we kinderen eigenaar maken van hun eigen leerproces, waarbij ze vanuit intrinsieke motivatie zelf keuzes leren en kunnen maken en kritisch denken wordt gestimuleerd. De manier van werken van Leren Zichtbaar Maken (LZM) is in de praktijk en wetenschap bewezen en gaat uit van het leren in plaats van het lesgeven. De focus ligt op de groei, niet op waar een kind op dat moment functioneert: waar kom je vandan en waar ga je naar toe? En hoe kun je daar komen. Hiermee wordt voldaan aan het gevoel van autonomie, wat een basisvoorwaarde is om tot leren te komen, evenals relatie en competentie. Door leerlingen inzicht te geven in hun eigen groei (door het letterlijk zichtbaar te maken), weten ze waar ze staan en wat de volgende stap wordt om zich te ontwikkelen. Hierbij kunnen we succescriteria opstellen die nodig zijn om tot deze volgende stap te komen. Iedereen op zijn/haar eigen tempo, want iedere vorm van groei is een stap vooruit! Bij Leren Zichtbaar Maken staat centraal dat er gekeken wordt naar de effecten op het leerproces bij kinderen. Door de aspecten te kiezen die het leerproces bevorderen, wordt de impact van het leren vergroot. Zo is bijvoorbeeld Coöperatief Leren een heel effectieve manier van leren, vandaar dat dit een grote pijler in ons onderwijs is geworden.

Daarnaast proberen we leerlingen in ‘de leerkuil’ te krijgen: iets wat je al kan, heb je niet geleerd, maar beheers je al. Als je ergens tegen aanloopt, of als iets nog niet lukt, dan kan dat worden geoefend. Hoe je daarbij hulp kunt krijgen en hoe je daarmee om moet gaan, speelt daarbij een grote rol.

Het leren zichtbaar maken helpt ons om de leerlingen uit te rusten met de juiste bagage voor de toekomst. Om dit voor elkaar te krijgen, blijft LZM inzoomen op diverse niveaus: die van leerling, leerkrachten en schoolleiders.

De theoretische onderbouwing van John Hattie en Shirley Clarke geven richting aan onze visie op onderwijs. Een voorbeeld uit de praktijk: als leerlingen van groep ½ een piratenboot gaan tekenen, omdat dat past bij het thema, gaan ze eerst succescriteria opstellen: hoe ziet een piratenboot er eigenlijk uit? Dit wordt uitgetekend in 5 of meer stappen. Door die stappen te volgen, kunnen de leerlingen allemaal een piratenboot tekenen, zonder dat ze precies hetzelfde zijn. Ze hebben wel dezelfde kenmerken, die klassikaal zijn afgesproken. Ook kan de leerkracht en de leerlingen elkaar aan de hand van die succescriteria feedback geven: ik zie dat je de piratenvlag nog bent vergeten. Hierdoor geven ze gerichte feedback, waaraan geen waardeoordeel is verbonden. Bij een hogere groep kan dit bijvoorbeeld ook met een stel-opdracht: waar moet een spannend verhaal aan voldoen? Hoe is een verhaal opgebouwd en welke succescriteria zijn nodig om het een spannend verhaal te maken?